چیزی شبیه به افراد معتاد شاخ‌های اینستاگرام هم تشنه جلب توجهند و برای چند لایک بیشتر هر کاری می‌کنند، اما ماجرا به همین جلب توجه و داشتن فالوورها و لایک‌های بیشتر ختم نمی‌شود. شاخ‌های اینستاگرام با راه انداختن صفحات قمار و پوکر دامی بر سر راه فالوورهای خود پهن کرده‌اند تا جایی که به گفته رئیس پلیس فتا سال گذشته ۶۲۸ سایت و کانال قمار و شرط بندی ۲۰۰ میلیارد تومان گردش مالی داشته‌اند.

فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در کنار همه امکاناتی که برای مخاطبان خود ایجاد کرده‌اند، یک ویژگی خاص برای افراد کمی مشهورتر و چهره‌های هنری و ورزشی ایجاد کرده است. این افراد و چهره‌ها با صفحات اینستاگرام و کانال‌های تلگرامی عملاً برای خودشان رسانه‌های شخصی دست و پا کرده‌اند. در کنار این‌ها برخی از این جوانان برای لایک بیشتر و چهره شدن در شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام به رفتارهای عجیب و غریبی روی می‌آورند تا فالوورهای بیشتری داشته باشند و لایک بیشتری بگیرند.

برخی از پست‌هایی که در صفحات اینستاگرامی سلبریتی‌ها و چهره‌های مشهور این فضاها گذاشته می‌شود، تبلیغاتی است که بابت آن‌ها پول‌های زیادی رد و بدل می‌شود؛ این پشت پرده‌ای است که بسیاری از فالوورهای این صفحات از آن بی‌خبرند. ماجرا، اما به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ چراکه بسیاری از این شاخ‌ها که به حوزه قمار و راه‌اندازی صفحات پوکر وارد شده‌اند. جالب‌تر از همه اینکه برخی از این شاخ‌ها آن سوی مرزهای کشور زندگی می‌کنند!

تجارت شاخ‌ها با لایک و فالوور

اینستاگرام چند سالی است به‌عنوان شبکه اجتماعی پرمخاطب (به دلیل عکس‌محوری) به محل توجه و تمرکز ایرانیان تبدیل شده است. این شبکه اجتماعی با توجه به مخاطبان خاص خود که اغلب از گروه جوانان هستند این امکان را به بسیاری از تجارت‌ها می‌دهد تا به آسانی به مخاطبان هدف خود دسترسی داشته باشند و بتوانند به سادگی با پست‌هایی که به صفحات پربازدید می‌دهند و مبلغش را هم می‌پردازند تبلیغات هدفمندی را دنبال کنند.

بر این اساس اینستاگرام به یک تجارت یا صنعت تبدیل شده، بنابراین رد و بدل شدن مبالغی هر چند هنگفت، اگر توجیه اقتصادی داشته باشد، چندان دور از ذهن نیست. در کشورمان، اما صفحات برخی از این شاخ‌ها دامی است برای کشاندن فالوورها به قمارخانه‌های آنلاینی که شبانه‌روز در صفحات اینستاگرامی باز است و درگاه‌های بانکی کشورمان هم به این قمارخانه‌های آنلاین خدمات می‌دهد و به گفته رئیس پلیس فتا این امر موجب شده تا پول‌های کثیف قمار وارد شبکه بانکی شود.

نحوه چگونگی سازو کار مالی سایت‌های شرطبندی

از بدو تاریخ کازینوها و قمارخانه‌ها و مراکز شرط‌بندی در دنیا، مکانیسم بازی‌های قمار و شرط‌بندی‌ها به نحوی هوشمندانه طوری طراحی شده است که هیچ کس، جز صاحبان این «بیزینس» به سودهای کلان و آن‌چنانی نرسند، بلکه به واسطه سیستم اعتیادآور این مسایل، قریب به اتفاق شرکت‌کنندگان در این بازی‌ها، تا از دست دادن همه دارایی خود و خانواده خود و فلاکت پیش بروند.  مضافا این که، اطلاعات بانکی هزاران انسان معتاد و مبتلا به شرط‌بندی، که به سادگی اطلاعات کارت بانکی خود را در این سایت‌ها وارد می کنند، از طریق شیوه‌هایی چون «فیشینگ»، در اختیار صاحبان و دست‌اندرکاران این سایت‌ها می افتد و دارایی‌های آنان به سرقت می رود. اما بی‌شک، اقلیتی هستند که با شکل دادن شبکه‌های قمار و شرط‌بندی، به هزینه به خاک نشستن صدها هزار جوان، درآمدهای هزاران میلیاردی به جیب می زنند.

مساله بسیار مهم و مشکوک، دسترسی آسان این سایت‌ها به «درگاه‌های پرداخت» مجاز داخل کشور است. این که چگونه این سایت‌های قارچ‌گونه، می توانند از طریق درگاه‌های بانکی و درگاه‌های پرداخت رسمی و تاییدشده، پول تجارت حرام و غیرقانونی خود را به جریان بیاندازند، باز علامت سوال بزرگی است که متاسفانه تاکنون از سوی مسوولان امر، پاسخ جدی نگرفته است.

ماهی گیری مبلغان سایت‌های شرطبندی از آب گل آلود

مدتی است که افراد قابل توجهی که اصطلاحا به خود لقب شاخ اینستاگرامی داده‌اند، اقدام به راه اندازی سایت‌های شرطبندی کرده و از این راه پس از تبلیغ کار تقلبی و مجرمانه خود به آرامی پول تو جیبی جوانان را می‌مکند و از سوی دیگر به ریش آن‌ها می‌خندند نان خود را حسابی به تنور سایت‌های شرطبندی چسباندند.

پ. م یکی از این افراد است که پس از راه اندازی سایت شرطبندی و قمار خود اقدام به تبلیغ در فضای اینستاگرام کرده و از این راه با فریب کاربران پول هنگفتی را از سرمایه مردمی به جیبش وارد کرده است.

علاوه بر م افراد دیگری نیز هستند که چه در داخل کشور و یا خارج از آب و خاک میهنمان با راه اندازی آشکار و غیر آشکار سایت‌های شرطبندی اقدام به قمار کرده و از این راه امرار معاش می‌کنند، از بازیگر سینما و تلویزیون گرفته تا خواننده و فوتبالیست، این روزها به سمت راه اندازی سایت‌های شرطبندی سوق پیدا کرده‌اند.

افرادی که حتی مقطعی توسط پلیس دستگیر شدند، اما باز هم پس از گذراندن حبس خود و آزاد شدن، اقدام به فعالیت در زمینه قمار و شرطبندی انلاین می‌کردند.

تا حالا به این نکته فکر کرده اید که چرا کسی از راه شرطبندی پول کلانی به جیب خود نزده است؟ با کمی تفکر و تحقیق به پاسخ این سوال دست خواهید یافت، گردانندگان سایت‌های شرطبندی و قمار با ایجاد حساب‌هایی اقدام به جذب نفر کرده و پس از اخذ مبالغ آن‌ها به گونه‌ای سایت‌ها را طراحی می‌کنند که شرکت کنندگان تصور کنند که به اصطلاح در شرطبندی مورد نظر بازی را به رغیب باخته‌اند؛ حال آن رغیب چه کسی جز همان صاحبان سایت‌های شرطبندی می‌تواند باشد؟

تلقین یک شبه پول‌دار شدن در شرایط این روزهای اقتصادی می‌تواند برای جوانانی که دچار مشکلات مالی هستند، بسیار وسوسه برانگیز باشد. از سوی دیگر سازوکارهای پنهانی این سایت‌ها امکان پیگیری‌های حقوقی را در صورت تخلف سایت شرط‌بندی ناممکن کرده است و این می‌تواند به کاربران، آسیب‌های جدی اقتصادی وارد کند؛ چرا که علاوه گردانندگان سایت‌های شرطبندی، طبق قانون شرکت کنندگان آن هم مجرم شناخته می‌شوند و افراد در یک آن سرمایه‌ای که برای آن چندین سال زحمت کشیدند آنی و در یک چشم بر هم زدن به باد می‌رود

این نوع سایت ها که مدعی پرداخت جایزه های میلیونی به برندگان به وسیله شرط بندی نتایج مسابقات لیگ فوتبال هستند، در سایت خود قسمتی را با عنوان ثبت نام قرار داده اند. افراد جهت شرکت در پیش بینی نتایج، بعد از تکمیل و ارسال اطلاعات در قسمت ثبت نام سایت، ملزم به خرید فرم های مخصوصی هستند که هر کدام از این فرم ها با مبلغ مشخصی به فروش می رسند و افراد قبل از شروع مسابقات، نتایج احتمالی مورد نظر را در فرم مربوطه وارد و ارسال می نمایند.

این فرم ها از طریق سایت ها و درگاه های پرداخت الکترونیک بانکی قابل دسترس افراد و کاربران شرکت کننده در شرطبندی ها قرار می گیرد و کاربران به راحتی با ثبت نام در این سایت ها و تکمیل فرایند ثبت نام و پرداخت وجه از حساب خود به حساب شخص دیگر، اقدام به قمار بازی و شرط بندی می کنند.

بنابر این گزارش، افراد برای انجام شرط بندی و قمار ابتدا وارد سایت های شرط بندی شده و با ورود به فهرست شرط بندی بازی مورد نظر خود را انتخاب کرده و سپس با تعیین مبلغ شرط آن را در سایت ثبت می کنند. سپس صفحه ای برای کاربر باز می شود که حاوی مشخصات و شماره حساب یک فرد ناشناس است و با پرداخت اینترنتی و جابه جایی پول از حساب شرکت کننده به حساب صاحب شرط بندی، مقدار وجه مورد نظر از طریق درگاه بانکی و سایت منتقل می شود.

با تحقیقاتی که  پلیس فتا به مدت چندین ماه در مورد سایت های شرطبندی و قمار باز  انجام داده، مشخص شده است  که در برخی موارد پول هایی بالغ بر چند صد میلیون تومان در طول یک هفته به حساب صاحبان این سایت ها واریز می گردد، در حالی که کمتر از 8 درصد این مبالغ بابت جایزه به افرادی که نتایج را درست پیش بینی کرده اند پرداخت می شود. همچنین بر اساس این تحقیقات، بسیاری از این سایت ها با دست کاری در فرم های پیش بینی نتایج و نحوه امتیاز دهی شرکت کنندگان، نتایج را در جهت کسب سود بیشتر تغییر داده اند.

این نکته قابل ذکر است که تاکنون پیش بینی مسابقات خارجی باعث خارج شدن مبالغ زیادی ارز از کشور شده است.

سید حسن حسینی شاهرودی نماینده مجلس و عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در رابطه با قمارخانه های الکترونیکی می گوید: نباید برخی از سوءاستفاده کنندگان به بهانه تسهیل مبادلات مالی در فضای مجازی زمینه ایجاد قمارخانه های الکترونیکی را فراهم کنند. بانک ها باید تدابیر لازم را اتخاذ کنند و تنها به سایت های دارای مجوز در زمینه های مختلف درگاه بانکی ارائه دهند.

حسینی شاهرودی افزود: براساس اظهارات پلیس فتا برخی بانک های کشور با سایت هایی که فعالیت قماربازی دارند، همکاری داشته اند که مسئولان بانکی باید در این زمینه پاسخگو باشند.

وی افزود: مسئولان ذی ربط در زمینه فضای مجازی کشور، باید فعالیت های سایت های مختلف را رصد کنند و از فعالیت قمارخانه های اینترنتی جلوگیری کنند.

عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پایان افزود: در هرصورت باید برنامه هایی برای کنترل کلاهبرداری های اینترنتی در دستور کار باشد.

قانون درباره شرطبندی و قمار چه می‌گوید؟

شرطبندی، جرم است، اما در قوانین با عنوان مجرمانه قمار مورد بررسی قرار می‌گیرد و زمانی که وقوع مجازات شرطبندی تصدیق شود بر اساس قانون با فرد خاطی برخورد خواهد شد، بنابراین مواد قانونی مرتبط برای برخورد با جرم قمار و شرط بندی بر سر نتایج مسابقات ورزشی شامل مواد به طور واضح شامل جرم شرط بندی نیز می‌شود، قمار با هر وسیله‌ای ممنوع و مرتکبان آن به یک تا ۶ ماه حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده و در صورت تجاهر به قمار بازی به هر دو مجازات محکوم می‌شوند.

مطابق با ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی قماربازی با هر وسیله‌ای ممنوع است و مرتکبان آن به یک تا شش ماه حبس یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده و در صورت تجاهر یعنی اصرار و تکرار جرم به قماربازی به هر دو مجازات محکوم می‌شوند. البته شرط خاص برای تحقق این جرم قصد برد و باخت است؛ یعنی سوء نیتی مبنی بر قصد برد و باخت باید وجود داشته باشد. اما اگر قصد برد و باختی وجود نداشته باشد مرتکب این عمل مجرم نیست.

حتی در قانون مدنی هم قمار و شرط بندی حرام شناخته شده است. مطابق با ماده ۶۵۴ قانون مدنی قمار و گروه‌بندی باطل و دعاوی راجع به آن مسموع نخواهد بود؛ یعنی در جرگه معاملات نامشروع قرار گرفته و طرح دعاوی در رابطه با آن وجاهت قانونی ندارد و قابل پی‌گیری نخواهد بود.

در قانون بر اساس عناوین مجرمانه و مجازات‌های آن‌ها در زمینه قمار و سایت‌های قماربازی که شامل سایت‌های شرط‌بندی است در بندهای ۷۰۵، ۴۰۶، ۷۰۷، ۷۱۰ قانون مجازت اسلامی برای این گونه افراد مجازات تعیین شده است. در بند ۷۰۸ در خصوص احداث امکان قمارخانه با تفسیر موسع قانون در مورد لفظ امکان می‌توان گفت که امکان را می‌توان فضای مجازی تعریف کرد در این بند مجازات تعیین شده برای افراد مجرم از شش ماه تا دو سال حبس یا از سه تا ۱۲ میلیون رالق جزای نقدی محکوم می‌شود.

هر فردی که بخواهد در فضای مجازی به امر خلاف مجازات شرط بندی بپردازد بر اساس قانون مجرم است با آن فرد و سایت اینترنتی باید برخورد شود. در نتیجه سایت تعطیل و گردانندگان آن با عنوان مجرمانه قمار محاکمه خواهند شد.

واکنش پلیس فتا به فعالان سایت‌های شرطبندی و قمار آنلاین

سرهنگ علی محمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا، درباره خطرات و معظلات قمار و شرطبندی، گفت: قمار و شرطبندی یکی از معضلات و مشکلات به وجود آمده اخیر در فضای مجازی است که متاسفانه در قالب سایت‌های قمار فعالیت‌های مجرمانه گسترده و بسیار زیادی در حال وقوع است.

وی افزود: متاسفانه شاهد هستیم که عده‌ای از کاربران در این سایت‌ها فعالیت دارند و در نهایت نیز بخش قابل توجهی از دارایی‌های خود را از دست می‌دهند و با انجام اعامل خود خواسته یا ناخواسته به توسعه یک کار غیر مفید و یک جرم کمک می‌کنند.

سرهنگ رجبی با بیان اینکه بسیاری از سایت‌های فعال در زمینه قمار و شرطبندی از یک سی ام اس و پلت فرم واحد استفاده می‌کنند، تصریح کرد: گردانندگان سایت‌های قمار اقدام به شناسایی کسانی که برای اولین بار به اینگونه سایت‌ها ورود پیدا کرده را می‌کنند که در ادامه ممکن است حتی افراد جدیدالورود مبالغ بسیار کمی را نیز پس از فعالیت در اینگونه سایت‌ها برنده شوند و این برنده شدن باعث جلب اعتماد کاربر نسبت به سایت مورد نظر می‌شود.

وی درباره نحوه فعالیت سایت‌های قمار و چگونگی تعامل گردانندگان این سایت‌ها با کاربران، گفت: یکی از نکاتی که در این باره باید به آن‌توجه کرد، بحث اجاره گرفتن کارت و شماره حساب افراد است، برابر قوانین جمهوری اسلامی ایران؛ انجام قمار و شرطبندی در سایت‌ها ممنوع است و اجازه انجام این کار در این‌فضا به کسی داده نمی‌شود و به همین دلیل افراد کاربران را اغوا کرده و با مبالغی کارت بانکی‌شان را اجاره می‌کنند و در ادامه تراکنش‌های مالی خود را انجام می‌دهند.

رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا تاکید کرد: کاربران به هیچ عنوان از سایت‌های قمار و شرطبندی استفاده نکنند و به توسعه این جریان کثیف کمک نکنند و اگر پیشنهاد اجاره شدن کارت بانکی برای افراد داده شد، به هیج عنوان افراد تن به اجاره دادن کارت‌های بانکی خود نکنند؛ چرا که پلیس فتا به سراغ صاحبان کارت‌های بانکی اجاره داده شده هم خواهد آمد و کسی که در انجام این جرم مشارکت داشته باشد به مراجع قضایی معرفی خواهد شد.

با توجه به صحبت‌های سرهنگ رجبی موضوع بررسی و پیگیری شرطبندی به صورت جدی در دستور کار پلیس فتا قرار دارد و برخورد قاطع و سختی در انتظار گردانندگان و همچنین شرکت کنندگان سایت‌های قمار خواهد بود.

اما این ماجرا، حکایت از یک ابر-پروژه بسیار دقیق، حساب‌شده و صبورانه دارد که غایت نهایی آن، تغییر زیست و سلوک اجتماعی طبقه متوسط ایران با استفاده از بستر و ظرفیت‌های شبکه اجتماعی است، که در این میان، آلوده کردن جوانان ایرانی به فعالیت‌های خانمان‌سوزی چون قمار و شرط بندی، به فساد کشیدن دختران جوان و نوجوان از طریق تشبه‌جویی به مدل‌های اینستاگرامی و ترویج زیست اباحه‌گری اخلاقی و تبدیل کردن شیادی و «پول آسان» به سرلوحه زندگی جوانان، از فصول مختلف این سناریوست.